ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 9ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΛΜΕ
"Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ"
Η σημερινή κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ε.Ε αλλά και παγκόσμια χαρακτηρίζεται από την επικράτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών και πρακτικών , την εντεινόμενη προσπάθεια για τη διαιώνιση του συστήματος της άδικης κατανομής του πλούτου σε βάρος των ασθενέστερων και τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων . Παράλληλα η εγκατάλειψη του κοινωνικού κράτους συνοδεύεται και από ιδεολογήματα που προσπαθούν να ενοχοποιήσουν , ως υπαίτιους για την παρούσα κατάσταση , τους θεσμούς κοινωνικής πρόνοιας και προστασίας καθώς και τα Δημόσια συστήματα Υγείας και Εκπαίδευσης .
Το συνδικαλιστικό κίνημα (σ.κ) στη χώρα μας , αυτή τη στιγμή , παρουσιάζεται διστακτικό , ανέτοιμο , ανοργάνωτο , χωρίς κινηματική διάθεση , χωρίς σχέδιο , χωρίς αυτονομία . Ως σ.κ ορίζουμε το σύνολο των εργαζομένων οι οποίοι συνδικαλίζονται και όχι αποκλειστικά την ηγεσία του , ανεξάρτητα από τον επιμερισμό των όποιων ευθυνών ή υποχρεώσεων . Οι πρόσφατες , πολύ καλές κινητοποιήσεις (Μάης/10 , Δεκέμβρης/10 , Φλεβάρης/11 ) πραγματοποιήθηκαν λόγω , κυρίως , της πίεσης των σαρωτικών αλλαγών στην οικονομία , τις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων . Το γεγονός αυτό , βέβαια , δεν πρέπει να υποτιμηθεί καθόλου , γιατί μας δείχνει , ότι κάτω από προϋποθέσεις υπάρχουν οι δυνατότητες για την ανάπτυξη ενός εν δυνάμει κινήματος .
Η ίδια εικόνα παρατηρείται και στο σ.κ στο χώρο της εκπαίδευσης , με κύρια χαρακτηριστικά : την αποχή των συναδέλφων από τις διαδικασίες και τα πολύ χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στις απεργίες .
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ΕΛΜΕ του κέντρου της Αθήνας όπου , από τους περίπου 840 συναδέλφους, εγγράφεται στο σωματείο μόλις το 45 - 50 % , και η συμμετοχή στις αρχαιρεσίες παρουσιάζει την εξής εικόνα : το 2006 ψήφισαν 354 , το 2007: 387 , το 2008: 353 , το 2009: 314 και το 2010: 267 , δηλαδή το 32 % των συναδέλφων . Οι έκτακτες Γ.Σ κατά κανόνα δεν πραγματοποιούνται , λόγω έλλειψης απαρτίας , ακόμα και σε περιπτώσεις που χορηγείται άδεια για την πραγματοποίησή τους , οπότε οι αποφάσεις παίρνονται από το Δ.Σ . Σε άλλη ΕΛΜΕ του κέντρου της Αθήνας , από τους 1500 συναδέλφους εγγράφονται , περίπου 600 (ποσοστό 40 %) , ενώ στις Γ.Σ συμμετέχει το 20 % στην καλύτερη περίπτωση.
Υπάρχουν βέβαια και ΕΛΜΕ με κάπως μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής , οι οποίες όμως αποτελούν τις εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα .
Γενικό επίσης αρνητικό φαινόμενο είναι η αποχή από την συνδικαλιστική δράση των νέων συναδέλφων .
Όσο για τη συμμετοχή στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις του κλάδου , η συμμετοχή των συναδέλφων είναι απογοητευτική . Χαρακτηριστική περίπτωση η πρόσφατη απεργία στις 22 και 23/2 , όπου τα Πανελλαδικά ποσοστά συμμετοχής ήταν της τάξης του 17-20 % για την πρώτη μέρα και 42-50 % για την δεύτερη .
Που οφείλεται όμως αυτή η κακή εικόνα του σ.κ γενικά και ειδικότερα του εκπαιδευτικού σ.κ ;
· Οι παρεμβάσεις του σε αρκετές περιπτώσεις είναι διεκπεραιωτικές . Γι' αυτό είναι αναποτελεσματικές , δεν πείθουν , και αδυνατούν να επηρεάσουν τις εξελίξεις .
· Το σ.κ "πληρώνει" και το τίμημα μιας γενικότερης και πολύπλευρης κρίσης αξιών , θεσμών καθώς και της εκπροσώπησής του .
· Έχει απολέσει την κινηματική του λειτουργία και λογική .
· Προγραμματίζει και πραγματοποιεί "αγωνιστικές" κινητοποιήσεις χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό και στόχους και κυρίως χωρίς επαρκή τεκμηρίωση , οι οποίες πτοούν ή και εξοργίζουν τους συναδέλφους , παρά διεγείρουν τις συνειδήσεις τους ή τους τροφοδοτούν με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα . Πρόσφατο παράδειγμα η κινητοποίηση για συμπαράσταση στους γιατρούς .
· Δεν έχει σαφείς θέσεις και προτάσεις πάνω στα ιδιαίτερα , επίκαιρα και οξυμένα ζητήματα του κλάδου αλλά και γενικότερα της κοινωνίας .
· Αδυνατεί να συντονίσει κοινές αγωνιστικές πολιτικές και δράσεις που να υπερβαίνουν τον εθνικό χώρο .
· Δεν διαθέτει καλά οργανωμένο Ταμείο Αρωγής (Απεργιακό - Αλληλοβοήθειας)
· Η πολιτιστική του παρέμβαση είναι υποτυπώδης .
Είναι παραπάνω από βέβαιο , ότι σήμερα χρειαζόμαστε ένα ισχυρό πολιτικοποιημένο σ.κ , το οποίο :
· Σε πολιτικό επίπεδο να ξεφεύγει από διεκπεραιωτικές και διαχειριστικές λογικές και να υπερβαίνει το στενά κλαδικό και συντεχνιακό .
· Με τις θέσεις του να προβάλλει την ποιοτική διαφοροποίηση και , σε σχέση με τα προηγούμενα , να αποσκοπεί στην κοινωνική αλληλεγγύη και στήριξη
· Με την δράση του να εμπνέει στους συναδέλφους την πίστη για τον αγώνα που πραγματοποιούν .
Η λέξη "κίνημα" , αναπόσπαστη λέξη και έννοια στον χαρακτηρισμό "Συνδικαλιστικό κίνημα", στη βαθιά σημασία της εκφράζει το "ρεύμα αλλαγής".
Συνεπώς σ.κ , ως ρεύμα αλλαγής , δεν μπορεί να υπάρξει , αν δεν έχει τις ρίζες του στους εργαζόμενους και στην κοινωνία . Πρέπει λοιπόν να εντοπίσουμε και να ενισχύσουμε εκείνες τις διαδικασίες και λειτουργίες που ισχυροποιούν τους δεσμούς του σ.κ με τους εργαζόμενους και την κοινωνία .
Μέχρι πρόσφατα το σ.κ είχε στη διάθεσή του "αρκετές ευκολίες" , και μπορούσε να συσπειρώσει με σχετικά "εύκολη" συνθηματολογία τη μεγάλη μάζα των συναδέλφων και της κοινωνίας , καθώς είχε βγει από την 7χρονη δικτατορία και την έντονη πολιτικοποίηση της αμέσως επόμενης 10ετίας , ιδιαίτερα στο χώρο των Πανεπιστημίων . Παράλληλα δεν αντιμετώπιζε σχεδόν κανένα πρόβλημα στην κοινωνία , η οποία αντιλαμβανόταν πιο γρήγορα και αποδεχόταν ή στη χειρότερη περίπτωση κρατούσε ουδέτερη στάση απέναντι στα αιτήματά του .
Η κατάσταση αυτή έχει αλλάξει - έχει ανατραπεί εδώ και μερικά χρόνια .
Η πίεση που ασκείται προς το σ.κ είναι ισχυρή , με σκοπό να εμφανιστεί ότι αυτό και οι συνδικαλιστές εκπρόσωποί του είναι υπεύθυνοι για όλα τα δεινά στο χώρο εργασίας . Ο προωθούμενος "κοινωνικός αυτοματισμός" ή απλά "καλύτερα να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα" , έχει εισχωρήσει - ας μην το λησμονούμε αυτό - σε μεγάλα στρώματα της κοινωνίας . Σ' αυτή την εξέλιξη έχουν συμβάλει φυσικά και κάποια λάθη και υπερβολές "υποτιθέμενων" κατακτήσεων" του σ.κ όπως π.χ. η "εθελούσια" στον ΟΤΕ κ.α.
Η πολιτική εξουσία γνωρίζει πολύ καλά ότι , για να ελέγξει ένα λαό πρέπει να "παρέμβει" στην ιδεολογία του , στην παιδεία , στην κουλτούρα και στον πολιτισμό του . Γι' αυτό και ο χώρος της παιδείας , οι εκπαιδευτικοί ως μονάδες και το συνδικαλιστικό τους κίνημα , δέχονται όλες αυτές τις πιέσεις και παρεμβάσεις .
Αναγνωρίζοντας τη σκληρή αυτή πραγματικότητα , το σ.κ πρέπει να την αντιμετωπίσει καταπρόσωπο . Δεν μπορεί να συνεχίσει τον θετικό του ρόλο και δρόμο αν δεν πείθει τους συναδέλφους και την κοινωνία . Η αυταρέσκεια στη δράση και τη λογική δεν έχουν καμιά θέση στο σ.κ .
Η απάντηση είναι πιστεύουμε πολύ συγκεκριμένη
1. Απαιτείται ισχυρή πολιτική και ιδεολογική ενίσχυση των θέσεων και των απόψεων του σ.κ . Ειδικότερα στο χώρο της εκπαίδευσης , οι θέσεις μας πρέπει να είναι ολοκληρωμένες και κατανοητές , να εκφράζουν τους συναδέλφους , να αντέχουν σε κάθε πίεση , σε κάθε παρέμβαση της οποιασδήποτε εξουσίας και να μην χρειάζονται επεξηγήσεις και αστερίσκους . Είναι αδιανόητο , για κάθε πρόταση που προβάλλει η κυβέρνηση , εμείς να αντιτάσσουμε ένα ξερό «όχι» , το οποίο αφενός δεν πείθει , αφετέρου δεν δημιουργεί καμιά προοπτική .
Πολλές φορές προβάλλεται το επιχείρημα : "Είμαστε καχύποπτοι στις προτάσεις και παρεμβάσεις της κυβέρνησης και γι’ αυτό το λόγο εκφράζουμε μονολεκτικά την απόλυτη άρνηση" . Είναι προφανές ότι μια τέτοια λογική απορρέει από : αδυναμία να διαμορφώσουμε πλήρεις και συγκροτημένες θέσεις ή από φόβο ότι οι θέσεις μας δεν είναι ικανές να συσπειρώσουν τους συναδέλφους και την κοινωνία .
Παράλληλα , οφείλουμε να πάρουμε θέση για το φαινόμενο των τελευταίων ετών , την αποπολιτικοποίηση αγώνων , που εκφράζεται με ισχυρά μέσα πίεσης , όπως είναι οι καταλήψεις σχολείων από μικρές ομάδες μαθητών , χωρίς τη συμμετοχή του συνόλου των μαθητών , χωρίς ουσιαστικά αιτήματα και που κάποιες φορές οδηγούν σε κλοπές και σε εκτεταμένες καταστροφές στο χώρο των σχολείων . Πρέπει να έχουμε άποψη και θέση , γιατί εμείς εκπαιδεύουμε αυτούς τους νέους ανθρώπους ενώ παράλληλα είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύουμε και να μην αφήνουμε τους συναδέλφους βορά στους διάφορους προπαγανδιστές – ιδεολόγους τηλεαστέρες και μη .
2. Το σ.κ επιβάλλεται να οργανώνει και να πραγματοποιεί στοχευμένες κινητοποιήσεις οι οποίες θα συσπειρώνουν τους συναδέλφους , να προτάσσει το κοινό και το ευρύτερο , και να μπορεί έτσι να εντάσσει τα στενά κλαδικά αιτήματα μέσα στα ευρύτερα εργασιακά και κοινωνικά θέματα . Δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε αγωνιστικό – πολιτικοποιημένο σ.κ προβάλλοντας μόνο ή πρωταρχικά κινητοποιήσεις που να συσπειρώνουν πολλά Α΄θμια σωματεία ή ενώσεις με την λογική ότι : "από τα κάτω" μπορούμε να διαμορφώσουμε αγωνιστικό σ.κ , όταν δεν έχουν λυθεί βασικά προβλήματα , ώστε να συσπειρωθούν οι συνάδελφοι και να δημιουργηθεί η τάση για αγωνιστική κινητοποίηση . Όλες αυτές οι κινητοποιήσεις και διαδικασίες πρέπει να είναι ενταγμένες και να υπηρετούν τον κεντρικό στόχο , που είναι η συσπείρωση και η συμμετοχή των συναδέλφων , χωρίς να τον υπονομεύουν .
Ανακεφαλαιώνοντας πιστεύουμε ότι για την επίτευξη των στόχων μας απαιτούνται μεταξύ άλλων :
· Πολιτικοποιημένο συνδικαλιστικό κίνημα , που θα προτάσσει το κοινό και το ευρύτερο και θα εντάσσει σ’ αυτό το στενά κλαδικό .
· Ολοκληρωμένες θέσεις , που θα απαντούν σε όλα τα σύγχρονα προβλήματα και στις όποιες πιέσεις και παρεμβάσεις ασκούνται από τις κυβερνήσεις , και θα δίνουν διεξόδους με προτάσεις και λύσεις για τη βελτίωση της Δημόσιας Παιδείας .
· Αυτονομία στο σ.κ και συνολικό σχέδιο ως προϋπόθεση για την ενότητά του .
· Συμφωνία για αγωνιστική συμπόρευση του συνόλου των συνδικαλιστικών δυνάμεων με όρους ενότητας και μαζικότητας , στο πλαίσιο των υπαρχουσών δομών .
· Σύνδεση με τα άλλα κοινωνικά κινήματα .
· Πρωτοβουλίες σε υπερεθνικό επίπεδο για σχεδιασμό κοινής και συντονισμένης δράσης των εργαζομένων .
· Άμεση ενεργοποίηση του Πολιτιστικού Κέντρου της ΟΛΜΕ , όπου να ενταχθούν και δράσεις όπως : η αιμοδοσία , οι κατασκηνώσεις , οι εκδηλώσεις , οι συμβάσεις με καταστήματα κ.ά. .
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΘΩΜΑΣ
