Ομάδα Εργασίας Β1:
Διαδικασίες πρόσληψης/διορισμού – εργασιακές σχέσεις – μισθολογικά και ασφαλιστικά
Συντονιστής:
Αλεβυζάκης Γιώργος
Μέλη:
Αφουξενίδης Δημήτρης,
Μητρόπουλος Δημήτρης,
Φάσαρης Γιάννης,
Φωτόπουλος Σωτήρης
- ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ – ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ
1.1. Ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ δε θα μπορούσε από μόνος του να αποτελέσει αποτελεσματικό, αξιοκρατικό και δίκαιο σύστημα διορισμού εκπαιδευτικών. Ο διορισμός των εκπαιδευτικών θα πρέπει να γίνεται με ένα και μοναδικό πίνακα, ο οποίος θα συντάσσεται με βάση όχι μόνο τη βαθμολογία από το διαγωνισμό αλλά και κριτήρια εκπαιδευτικά και επιστημονικά, όπως η εκπαιδευτική εμπειρία, ο βαθμός πτυχίου, ο βαθμός πιστοποιητικού παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας, οι μεταπτυχιακές σπουδές, η γνώση ξένων γλωσσών κ.ά. Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2010-2011, αν και οι συνταξιοδοτήσεις εκπαιδευτικών σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση ξεπέρασαν τις 12.000, οι μόνιμοι διορισμοί που έγιναν δεν ήταν ούτε οι μισοί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και οι εκπαιδευτικοί που κατοχύρωναν δικαίωμα διορισμού με βάση τα αποτελέσματα του διαγωνισμού ΑΣΕΠ, αλλά και των πινάκων προϋπηρεσίας όχι μόνο δε διορίστηκαν, αλλά όπως όλα δείχνουν, δεν υπάρχει καμία δέσμευση για το διορισμό τους έστω και την επόμενη χρονιά. Ταυτόχρονα, επιβλήθηκε η υπαγωγή των διορισμών στην εκπαίδευση στο λεγόμενο 1 προς 5, που όριζε το μνημόνιο Ι για τον δημόσιο τομέα (αν και αρχικά είχε ειπωθεί ότι θα εξαιρεθεί η εκπαίδευση και η υγεία). Οι ετήσιες προσλήψεις να γίνονται με ένα πλεόνασμα της τάξης του 15%, ώστε ανά έτος να σχεδιαστεί η οργανωμένη επιμόρφωση αυτού του ποσοστού.
1.2. Καθιέρωση Πιστοποιητικού Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας. Θέσπιση προγράμματος ενός επιπλέον έτους ολοκληρωμένης παιδαγωγικής κατάρτισης στα ΑΕΙ /ΤΕΙ, το οποίο θα παρακολουθούν όσοι από τους φοιτητές επιθυμούν ενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ένταξη της παιδαγωγικής κατάρτισης των εκπαιδευτικών στο βασικό πανεπιστημιακό πτυχίο. Δημόσια και δωρεάν παιδαγωγική κατάρτιση από πανεπιστημιακά ιδρύματα και μόνο.
1.3. Έγκυρη και έγκαιρη πρόβλεψη των οργανικών και των λειτουργικών κενών. Ο ίδιος στόχος υπηρετείται και με μέτρα όπως ο υπολογισμός των ωρών που προκύπτουν από την αντισταθμιστική εκπαίδευση και τις διάφορες δραστηριότητες, η δεύτερη ειδικότητα και η εμπλοκή των υπηρεσιακών συμβουλίων σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας. Δημοσίευση των κενών ανά διεύθυνση από τις πρώτες κιόλας μέρες έναρξης της σχολικής χρονιάς
Περαιτέρω προτείνουμε:
► αύξηση των μορίων από την προϋπηρεσία σε θέση αναπληρωτή ή ωρομισθίου (μισό μόριο για κάθε μήνα προϋπηρεσίας, με ανώτερο όριο τα 20 μόρια)∙
► θέσπιση κινήτρων για όσους επιλέγουν να υπηρετήσουν σε δυσπρόσιτα σχολεία (ειδικό επίδομα, επιδότηση κατοικίας κ.ά.) ∙
► κατάργηση της τριετούς υποχρεωτικής παραμονής των νεοδιορίστων στην περιοχή του πρώτου διορισμού τους καθώς και της υποχρεωτικής διετούς παραμονής μετά από κάθε μετάθεση∙
► πλήρη κατάργηση της εργασιακής σχέσης του ωρομισθίου∙
► οι αναπληρωτές να προσλαμβάνονται μόνο για την κάλυψη πραγματικών λειτουργικών κενών, με 12μηνη σύμβαση εργασίας και με πλήρη εργασιακά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα∙
► να γίνει οργανική στελέχωση των τμημάτων ένταξης, αλλά και των τάξεων υποδοχής.
2. ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ
Είναι πλέον κοινή η διαπίστωση ότι οι πρωτοποριακοί για την εποχή τους νόμοι και τα προεδρικά διατάγματα που ρύθμιζαν θέματα μεταθέσεων και τοποθετήσεων και γενικότερα θέματα υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών έχουν από καιρό κλείσει τον κύκλο τους.
Οι συνθήκες έκτοτε έχουν αλλάξει ριζικά. Νέα δεδομένα και νέες ανάγκες έχουν δημιουργηθεί, που καθιστούν επιτακτική τη θέσπιση ενός νέου πλαισίου, το οποίο θα αντιμετωπίζει συνολικά και ουσιαστικά τα προβλήματα και θα απαντά θετικά στο αίτημα των συναδέλφων για εξορθολογισμό του συστήματος και εξάλειψη των ανισοτήτων.
Απαιτείται η άμεση λήψη μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών, για την αντιμετώπιση των υπεραριθμιών, τον έγκαιρο προγραμματισμό των υπηρεσιακών μεταβολών (αποσπάσεις, μεταθέσεις, μετατάξεις, διορισμοί κ.λπ.), την ανανέωση του έμψυχου δυναμικού, που θα δώσει θετική απάντηση στο οξύ πρόβλημα της ανεργίας των νέων εκπαιδευτικών, τη σωστή διαχείριση του διδακτικού προσωπικού και την έγκαιρη πρόσληψη των αναπληρωτών, ώστε τα μαθήματα στο δημόσιο σχολείο να αρχίζουν στην ώρα τους κ.ά.
Τα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. είναι για ενδέκατο έτος από την ίδρυσή τους χωρίς οργανικές θέσεις και λειτουργούν με αναπληρωτές και αποσπασμένους μόνον! Έτσι, μέχρι τα Χριστούγεννα υπολειτουργούν. Το ίδιο και τα τμήματα ένταξης. Το ίδιο και οι τάξεις υποδοχής, που σήμερα λειτουργούν μόνον στα 13 διαπολιτισμικά σχολεία.
Ενδεικτικά προτείνουμε:
► Επανεξέταση των κριτηρίων και της διαδικασίας των μεταθέσεων και των τοποθετήσεων
► Αναμοριοδότηση όλων των σχολείων, με βάση τα νέα δεδομένα
► Θεσμοθέτηση αντικειμενικού συστήματος (μοριοδότηση) για όλες τις κατηγορίες αποσπάσεων
► Οι πάσης φύσεως υπηρεσιακές μεταβολές και η χορήγηση των εκπαιδευτικών αδειών να ολοκληρώνονται το αργότερο μέχρι 30 Ιουλίου κάθε έτους, και οι προσλήψεις του μεγάλου αριθμού των αναπληρωτών να γίνονται το αργότερο στο δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου
► Θεσμοθέτηση μειωμένου ωραρίου για τους πολύτεκνους και τους εκπαιδευτικούς που οι ίδιοι ή τα παιδιά τους έχουν αναπηρία πάνω από 67%, ή αντιμετωπίζουν αποδεδειγμένα σοβαρά προβλήματα υγείας για ορισμένο χρονικό διάστημα.
► Άμεση δημιουργία οργανικών θέσεων στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ..
3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Α. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Για να διαμορφώσουμε τις οικονομικές μας διεκδικήσεις, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας: α) τη μακροχρόνια και χωρίς τέλος περιοριστική οικονομική πολιτική και λιτότητα, β) τις συνεχείς μειώσεις του πραγματικού, αλλά και του ονομαστικού εισοδήματός μας το τελευταίο έτος, εξαιτίας των περικοπών των επιδομάτων κατά 20%, και την αντικατάσταση των δώρων από πενιχρά επιδόματα (επικουρικά δρα και ο αυξανόμενος πληθωρισμός, ιδιαίτερα στα είδη λαϊκής κατανάλωσης), γ) τη μεγάλη αύξηση του Φ.Π.Α. και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, χωρίς αυτό να συνεπάγεται και την αύξηση των εσόδων του κράτους, αφού η φοροδιαφυγή συνεχίζει να είναι εκτεταμένη.
Οι επανειλημμένες κυβερνητικές υποσχέσεις για ένα νέο σύστημα αμοιβών στο Δημόσιο, ανεξάρτητα από το αν αυτό θα προσεγγίζει τις διεκδικήσεις του δημοσιοϋπαλληλικού κινήματος, δεν υλοποιούνται. Εξακολουθούμε να διεκδικούμε ένα μισθολόγιο που θα δίνει πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις μας και θα συνδέεται με τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ. Μέσω του νέου μισθολογίου πρέπει να στοχεύουμε στην ανακατανομή του πλούτου, στην ανατροπή των αδικιών και ανισοτήτων που δημιουργήθηκαν από τη μακροχρόνια επιλεκτική επιδοματική πολιτική και την πολιτική λιτότητας.
Στοχεύουμε, ειδικότερα, σε ένα μισθολόγιο που θα ενσωματώνει τα επιδόματα και θα αυξάνει σημαντικά τους βασικούς μισθούς. Αλλαγή της δομής του μισθολογίου με άνοιγμα των εσωτερικών – εξωτερικών σχέσεων που θα λαμβάνει υπόψη τα προσόντα, τα καθήκοντα, τις ιδιαιτερότητες του προσφερόμενου έργου. Θα ακυρώνει την επιδοματική πολιτική και την πολυδιάσπαση των πηγών χρηματοδότησης (ειδικοί λογαριασμοί).
Η εξάλειψη των μισθολογικών διαφορών και ανισοτήτων σε σχέση με τους άλλους Ευρωπαίους εκπαιδευτικούς, που έχουν τα ίδια τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, πρέπει να αποτελεί κεντρικό στόχο. Ο εκπαιδευτικός είναι ο κύριος παράγοντας για την ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου στο σχολείο αλλά και σε κάθε προσπάθεια της πολιτείας για ουσιαστικές αλλαγές στην εκπαίδευση και στην κοινωνία. Οι αποδοχές του πρέπει να του εξασφαλίζουν τη δυνατότητα να ασκεί απερίσπαστος το εκπαιδευτικό – παιδαγωγικό του έργο.
Η προωθούμενη πολιτική, της ευελιξίας με ασφάλεια της εργασίας (flexicurity) στόχο έχει τη διεύρυνση των ευέλικτων μορφών εργασίας που συνοδεύονται με ανατροπή της ισότητας, της προστασίας της απασχόλησης, των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Η μεγάλη διεύρυνση του αριθμού των αναπληρωτών και των ωρομισθίων ιδιαίτερα τη σχολική χρονιά 2008-2009 κινείται στην κατεύθυνση της απορύθμισης των εργασιακών σχέσεων και της μείωσης του εισοδήματος και των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων μας.
Β. ΑΙΤΗΜΑΤΑ
1. Άμεση αύξηση του Βασικού Μισθού με προοπτική την πραγματική σύγκλιση των αποδοχών μας με τον Μ.Ο. των μισθών των εκπαιδευτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Άμεση ενσωμάτωση όλων των επιδομάτων στο Βασικό Μισθό και επαναχορήγηση των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος άδειας, τα οποία θα υπολογίζονται στο σύνολο των αποδοχών. Διπλασιασμός των οικογενειακών επιδομάτων.
3. Η σχέση εισαγωγικών προς καταληκτικές αποδοχές για τους καθηγητές να διαμορφωθεί στο 1 / 2,5.
4. Διπλασιασμός της ωριαίας αποζημίωσης και ποσοστιαία σύνδεσή της με τις συνολικές αποδοχές των εκπαιδευτικών. Καμιά μείωση και ουσιαστική αύξηση των πάσης φύσεως πρόσθετων αμοιβών (επιτροπές, βαθμολογήσεις κ.λπ.).
5. Αναγνώριση των χρόνων σπουδών όλων των καθηγητών για μισθολογική εξέλιξη κατ’ αναλογία με τη ρύθμιση που ισχύει για τους πτυχιούχους της ΑΣΕΤΕΜ, εφόσον έχουν συμπληρώσει 5ετή προϋπηρεσία στην τεχνικο-επαγγελματική εκπαίδευση για λόγους ισότιμης μεταχείρισης.
6. Επανακαθορισμός των παραμεθορίων και προβληματικών περιοχών και διπλασιασμός των επιδομάτων.
4. ΦOPOΛOΓIKA
Α.- ΑΡΧΕΣ
Βασική αρχή κοινωνικής δικαιοσύνης είναι ένα δίκαιο και αντικειμενικό φορολογικό σύστημα, που εφαρμόζεται χωρίς διακρίσεις για όλους τους πολίτες. Στην κατεύθυνση αυτή συντελεί και η καλλιέργεια φορολογικής συνείδησης και παιδείας.
Ένα φορολογικό σύστημα πρέπει να είναι ένα πραγματικό εργαλείο δίκαιης αναδιανομής του πλούτου, ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους και σχεδιασμού της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής.
Ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα προϋποθέτει: α) ότι η έμμεση φορολογία είναι αναλογικά πολύ μικρότερη από την άμεση φορολογία, β) η επιβάρυνση των αγαθών πρώτης ανάγκης από την έμμεση φορολογία είναι ελάχιστη έως μηδενική, γ) την προοδευτική αύξηση του ποσοστού του φόρου στη φορολογική κλίμακα, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στα μεγάλα εισοδήματα, δ) υπαγωγή όλων των εισοδημάτων σε ενιαία φορολογική κλίμακα (κανένα εισόδημα να μην φορολογείται αυτοτελώς), ε) θωράκιση και ενίσχυση του αφορολογήτου, ζ) φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, φόρο στα είδη πολυτελείας, εφαρμογή αυστηρού «πόθεν έσχες» και τεκμηρίων διαβίωσης για όλους.
Απαιτείται αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμός του φοροεισπρακτικού μηχανισμού μέσω ενός συστήματος μηχανογράφησης και διασταυρώσεων, καθώς και ενίσχυση των φοροελεγκτικών μηχανισμών, ώστε το φορολογικό σύστημα να αντιμετωπίσει ουσιαστικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής.
Β.- ΑΙΤΗΜΑΤΑ
1. Ριζική μεταβολή στο φορολογικό σύστημα με τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, ουσιαστική μείωση των έμμεσων φόρων και αύξηση της άμεσης φορολογίας.
2. Αναδιάρθρωση των φορολογικών κλιμακίων και των συντελεστών τους υπέρ των χαμηλών εισοδημάτων.
3. Άμεση μείωση του Φ.Π.Α. με ελαχιστοποίησή του για τα καταναλωτικά αγαθά πρώτης ανάγκης. Τα σχολεία να μην πληρώνουν Φ.Π.Α..
5. AΣΦAΛIΣTIKA - ΣYNTAΞIOΔOTIKA
Α.- ΠΛΑΙΣΙΟ
Η κοινωνική ασφάλιση είναι δημόσια, καθολική και υποχρεωτική για όλους τους Έλληνες και ξένους μετανάστες εργαζόμενους και το κράτος πρέπει να εγγυάται τη βιωσιμότητά της.
Για τη σταθερή χρηματοδότηση του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης απαιτούνται η πλήρης ανταπόκριση του κράτους στις νομοθετημένες υποχρεώσεις του, η δημιουργία ενιαίου και αποτελεσματικού μηχανισμού βεβαίωσης και είσπραξης των εισφορών, ο έλεγχος της ανασφάλιστης εργασίας και η εξασφάλιση νέων πρόσθετων πόρων.
Για τη χρηματοδότηση των συντάξεων εφαρμόζεται το διανεμητικό σύστημα, που στηρίζεται στην αρχή της αλληλεγγύης των γενεών. Επειδή το σύστημα αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη, διαχρονικά, μιας σταθερής σχέσης συνταξιούχων και εργαζομένων, είναι αναγκαία η εφαρμογή πολιτικής πλήρους απασχόλησης αντί της μερικής και αβέβαιης απασχόλησης, όπως αυτή των αναπληρωτών και ωρομισθίων.
Και στον πυλώνα της επικουρική ασφάλισης εφαρμόζεται το διανεμητικό σύστημα με ενισχυμένη τη συμμετοχή του κράτους. Γι’ αυτό απορρίπτουμε τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης - νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, (νόμος 3029/02), με προαιρετικές εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών. Η θέσπιση δικαιώματος veto των εκπροσώπων των εργαζομένων σε κάθε κρίσιμη απόφαση, η χρηστή χρηματοοικονομική διαχείριση των πόρων – αποθεματικών χωρίς μεσάζοντες και ρίσκο, αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για την αποτελεσματική λειτουργίας τους.
Με πολλές αντιασφαλιστικές διατάξεις, από το νόμο 2084/92 μέχρι και τον τελευταίο νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, επιχειρείται σταδιακά αλλά σταθερά να μειωθεί σημαντικά η κοινωνική ασφάλιση και να αντικατασταθεί από επαγγελματικά ταμεία και ιδιωτική ασφάλιση, για όσους βέβαια μπορούν. Στόχος να εξασφαλιστούν κεφάλαια για την ενίσχυση της χρηματαγοράς και να μειωθεί το εργασιακό κόστος των επιχειρήσεων.
Είμαστε αντίθετοι με την βίαιη αύξηση στα όρια ηλικίας των εργαζομένων και ιδιαίτερα των γυναικών, καθώς και με την αύξηση των ήδη υψηλών ασφαλιστικών εισφορών.
Απορρίπτουμε την ανατροπή της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης υπέρ των Ταμείων κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα που διέπονται κυρίως από την ανταποδοτική αρχή, χωρίς καμία εγγύηση του κράτους, για τη βιωσιμότητα του συστήματος.
Αρνούμαστε τη σταδιακή μείωση της κύριας σύνταξης σε μια βασική κατώτερη σύνταξη, μια μορφή δηλαδή προνοιακού επιδόματος, μειώνοντας έτσι τις κρατικές δαπάνες στο ασφαλιστικό σύστημα.
Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε προσπάθεια φαλκίδευσης των παροχών της επικουρικής σύνταξης από το ΤΕΑΔΥ και το ΜΤΠΥ.
Β.- ΑΙΤΗΜΑΤΑ
Γενικά όρια ηλικίας
Οι καθηγητές να θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα για πλήρη σύνταξη α) στο 60ό έτος της ηλικίας τους, με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης τα 15 έτη και αναλογικό προσδιορισμό των ετών υπηρεσίας τους και με βάση τα 35 χρόνια εργασίας, β) στα 30 χρόνια πραγματικής υπηρεσίας και στο 58ο έτος της ηλικίας τους.
Δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότησης να θεμελιώνουν α) στο 58ο έτος της ηλικίας τους, με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης τα 15 έτη και αναλογικό προσδιορισμό των ετών υπηρεσίας τους και με βάση τα 35 χρόνια εργασίας, β) στα 25 χρόνια πραγματικής υπηρεσίας και στο 55ο έτος της ηλικίας τους. Η ποινή για κάθε έτος πρόωρης συνταξιοδότησης να ανέρχεται στο 4,5% για κάθε έτος που υπολείπεται του 60ού έτους ηλικίας.
Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας να συμπεριλαμβάνεται στα πραγματικά έτη υπηρεσίας χωρίς εξαγορά.
Δυνατότητα εξαγοράς μέχρι και 5 χρόνων πλασματικής υπηρεσίας τα οποία δεν λογίζονται στην πραγματική υπηρεσία για τη θεμελίωση αλλά μόνο για την προσαύξηση της σύνταξης (αναγνωριζόμενες υπηρεσίες μπορούν να είναι ο χρόνος σπουδών για το πρώτο πτυχίο καθώς και ένας χρόνος για κάθε παιδί). Οι ανώτεροι χρόνοι δεν μπορούν να αναγνωριστούν αν δεν έχουν συμπληρωθεί 10 έτη πραγματικής υπηρεσίας. Η εξαγορά να μπορεί να γίνεται και με συμψηφισμό ενός μέρους από το εφάπαξ.
Άμεση λύση για τα αδιέξοδα του Ταμείου Πρόνοιας και του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων. Σήμερα εκκρεμούν 36.500 αιτήσεις στο Πρόνοιας, ενώ δεν έχει καταβληθεί ένα μέρισμα (Χριστουγέννων) από το Μετοχικό Ταμείο. Κάλυψη των ελλειμμάτων από το Κράτος – το οποίο έχει και την αποκλειστική ευθύνη για τη δημιουργία τους – μέσω σχήματος χρηματοδότησης, χωρίς επιβάρυνση των εργαζομένων (πρόσθετη εισφορά κ.τ.λ.) καθώς και στη λήψη μέτρων μεσοπρόθεσμης οικονομικής υποστήριξης των Ταμείων.
1. Επίσπευση απονομής της κύριας σύνταξης και διασφάλιση των επικουρικών συντάξεων στα ποσοστά που ισχύουν σήμερα.
2. Προσμέτρηση του συνολικού χρόνου ασφάλισης (διαδοχική ασφάλιση) για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης (ανεξάρτητα από ασφαλιστικό φορέα) και υπολογισμός της σύνταξης από τον τελευταίο φορέα (Δημόσιο) για το σύνολο του εργασιακού βίου.
3. Ενεργοποίηση του νόμου Ευθυμίου για την αναγνώριση του χρόνου αναμονής από την κτήση πτυχίου μέχρι το διορισμό.
4. Πλήρης ιατροφαρμακευτική και υγειονομική περίθαλψη. Δωρεάν περίθαλψη για οδοντιατρικά και φυσιοθεραπεία. Δωρεάν χορήγηση γυαλιών όρασης και φακών επαφής. Δωρεάν επεμβάσεις όρασης με laser.
5. Μείωση των εισφορών για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα, εξυγίανση του τομέα της φαρμακευτικής περίθαλψης.
