Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

ΤΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ (Θ. Κοτσιφάκης)


του Θέμη Κοτσιφάκη
μέλους του ΔΣ της ΟΛΜΕ,
υπεύθυνου διεθνών σχέσεων
 Στην απόφαση του 13ου Συνεδρίου της ΟΛΜΕ, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνη του 2007, αλλά και μετασυνεδριακή ΓΣ του 2008, δινόταν ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη αξιοποίησης και παραπέρα ανάπτυξης της κοινής πανεκπαιδευτικής δράσης.
Είναι όμως κοινή διαπίστωση πως σήμερα αποτελεί, επίσης, μεγάλη αναγκαιότητα η ανάπτυξη των σχέσεων της Ομοσπονδίας μας με όλες τις εκπαιδευτικές οργανώσεις της Ευρώπης, της Μεσογείου και ολόκληρου του κόσμου. Αυτή η αναγκαιότητα είναι προφανής (αυτό διαπιστώνεται κυρίως από την απόφαση της μετασυνεδριακή ΓΣ του 2008) από το γεγονός της προώθησης υπερεθνικών πολιτικών στα ζητήματα της οικονομίας, της εργασίας και της παιδείας, τόσο στην Ευρώπη, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο (σε επίπεδο ΟΟΣΑ κ.λπ.). Πολιτικών που για την απόκρουση και ανατροπή τους απαιτείται η ευρύτερη συνεργασία των εργαζομένων μέσα από τα συνδικάτα τους, σε πανευρωπαϊκή  και παγκόσμια κλίμακα. Και αυτό θα είναι περισσότερο αναγκαίο στο μέλλον. Όσο οι αποφάσεις θα λαμβάνονται όλο και περισσότερο σε υπερεθνικά όργανα και οργανισμούς, τόσο η αλληλεγγύη και η κοινή δράση των εργαζομένων γενικά, αλλά και των εκπαιδευτικών ειδικότερα, μέσα από το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα  θα καθίσταται «εκ των ων ουκ άνευ» προϋπόθεση.

Επίσης, οφείλουμε να τονίσουμε πως η ΟΛΜΕ δεν μπορεί παρά να είναι παρούσα στα κοινωνικά κινήματα που αναπτύσσουν τη δράση τους τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια, για την ανατροπή των πολιτικών της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης.
Παρόντες, επίσης, οφείλουμε να είμαστε τόσο στο παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα όσο και δημοκρατικό κίνημα για τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων, ανεξάρτητα  από φυλή, χρώμα, φύλο, ιδεολογία, αξιοποιώντας και συνεχίζοντας την πλούσια δράση της Ομοσπονδίας στα παραπάνω κινήματα σε ολόκληρη την ιστορία της.

1. διεθνείς οργανώσεις εκπαιδευτικών

Η ETUCE
Η ΟΛΜΕ συμμετέχει εδώ και πολλά χρόνια στην ETUCE (European Trade Union Commitee for Education), που είναι η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία των Εκπαιδευτικών Οργανώσεων. Η ETUCE είναι ο θεσμικός «συνομιλητής» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σχεδιάζει και υλοποιεί διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα,  είτε για τα εργασιακά ζητήματα που απασχολούν τους εκπαιδευτικούς (μισθοί, συντάξεις, εργασιακό άγχος και επαγγελματική εξάντληση των εκπαιδευτικών, εκπαίδευση των  εκπαιδευτικών κ.ά.), είτε για εκπαιδευτικά θέματα (όπως τη βία στα σχολεία, την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση, τον κοινωνικό διάλογο στον τομέα της εκπαίδευσης, τις νέες τεχνολογίες και την από απόσταση εκπαίδευση κ.ά.). Πολλά από αυτά τα προγράμματα χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε.

H Education International (Ε.Ι.)
Η ΟΛΜΕ συμμετέχει, επίσης, στην Education International (Ε.Ι.), που είναι η Διεθνής Συνομοσπονδία των Εκπαιδευτικών.
H E.I. είναι μια δυναμική συνομοσπονδία, που παίζει ένα σημαντικό ρόλο διεθνώς, σε συνεργασία με την UNESCO.  Έχει 394 εκπαιδευτικές ομοσπονδίες-μέλη από 171 χώρες και εθνότητες, καλύπτοντας 30 εκατομμύρια μέλη (εκπαιδευτικούς και γενικά εργαζόμενους και στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης).
Πραγματοποιεί συνέδριο κάθε 3 χρόνια, από το οποίο εκλέγεται και η Εκτελεστική Επιτροπή, στην οποία εκπροσωπούνται όλες οι ομοσπονδίες από όλες τις ηπείρους.

H Πανευρωπαϊκή δομή της Education International
Στο επίπεδο των διάφορων ηπείρων η Ε.Ι.  έχει δημιουργήσει τμήματα (δομές) που λειτουργούν και ανεξάρτητα. Στην Ευρώπη έχει δημιουργηθεί η Πανευρωπαϊκή Δομή της ΕΙ, η οποία καλύπτει όλες τις χώρες της Ευρώπης.
            Για να γίνει κατανοητό ποια ήταν η διαφορά  της   ETUCE  από την Πανευρωπαϊκή Δομή της Ε.Ι., αρκεί να σημειώσουμε πως στην ETUCE συμμετέχουν οι Ομοσπονδίες των Εκπαιδευτικών από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ζώνης ΕΖΕΣ, συνολικά 34.
            Αντίθετα, στην Πανευρωπαϊκή Δομή της Education International (E.I.) συμμετείχαν Ομοσπονδίες από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Δηλαδή, πιο απλά, η ETUCE  ήταν ένα «υποσύνολο» της Πανευρωπαϊκής Δομής της Ε.Ι.
            Η ETUCE και η Πανευρωπαϊκή Δομή της Education International λειτουργούσαν ουσιαστικά μαζί και παράλληλα. Τα όργανα των παραπάνω οργανώσεων (συνέδριο, εκτελεστική επιτροπή, γραφείο-προεδρείο) συνεδριάζουν ταυτόχρονα. Βέβαια, η κάθε οργάνωση λειτουργούσε με δική της γραμματεία και μηχανισμό, αναπτύσσοντας παράλληλες και αλληλοσυμπληρούμενες δράσεις.

Η   ΕΝΙΑΙΑ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Πραγματοποιήθηκε στις 22/11/2010 στις Βρυξέλλες το κοινό έκτακτο καταστατικό συνέδριο της European Tread Union Committee for Education - ETUCE (Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εκπαιδευτικών των χωρών της ΕΕ) και της Education International EuropeEIE (Ευρωπαϊκού Τμήματος της Εκπαιδευτικής Διεθνούς Συνομοσπονδίας).
Στο συνέδριο αυτό, μετά και από πολλές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια, ψηφίστηκαν η ενοποίηση των δύο συνομοσπονδιών καθώς και το νέο καταστατικό της ενιαίας συνομοσπονδίας, η οποία καλύπτει πλέον συνδικαλιστικά τις εκπαιδευτικές ομοσπονδίες και στις τρεις βαθμίδες εκπαίδευσης σε όλες τις χώρες της Ευρώπης (είτε ανήκουν στην ΕΕ είτε όχι).
Έτσι, η νέα ETUCE,     όπως   ονομάστηκε η νεότευκτη οργάνωση, αποτελεί συγχρόνως και το ευρωπαϊκό τμήμα της Education International.
Ψηφίστηκε επίσης η δημιουργία μιας ομάδας εργασίας η οποία θα ασχοληθεί με πλευρές υλοποίησης του νέου εσωτερικού κανονισμού της ETUCE.
Η εξέλιξη της ενοποίησης της συνδικαλιστικής έκφρασης των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη είναι καταρχάς ένα θετικό γεγονός. Όμως παραμένουν ανοικτά ορισμένα ζητήματα που αφορούν τη εσωτερική δημοκρατική της λειτουργία αλλά και την ανεξαρτησία της νέας οργάνωσης απέναντι τόσο στην Εducation Ιnternational όσο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτά τα θέματα πρέπει να συζητηθούν αναλυτικά στο πλαίσιο του νέου εσωτερικού κανονισμού το επόμενο διάστημα.
Όπως σημείωσε, ο εκπρόσωπος της ΟΛΜΕ στο τελευταίο συνέδριο, βιώνουμε αυτή την περίοδο μια πολύ κρίσιμη κατάσταση. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης οι εκπαιδευτικοί υφίστανται μια βάρβαρη οικονομική πολιτική. Οι κυβερνήσεις με πρόσχημα την οικονομική κρίση επιχειρούν να αφαιρέσουν κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων που θεμελιώθηκαν με πολύχρονους αγώνες εδώ και έναν αιώνα. Η νέα ETUCE και η EI  έχουν καθήκον να οργανώσουν και να συντονίσουν το επόμενο διάστημα τους αγώνες των εκπαιδευτικών σε όλη την Ευρώπη, μαζί και με τους άλλους εργαζόμενους. Θα πρέπει να οργανώσουμε από κοινού την αντίστασή μας στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που ασκούνται σε όλες τις χώρες, με στόχο να τις ακυρώσουμε.

            Τα όργανα της ενιαίας ETUCE φαίνονται στο παρακάτω σχήμα:


ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ  ΔΟΜΗΣ  ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ETUCE.    (κάθε 3 χρόνια)

    415 αντιπρόσωποι       3.946 ψήφοι
 
 





















           
Εκτίμηση από τη συμμετοχή μας στην ETUCE και στην ΕΙ
 (από την απόφαση της μετασυνεδριακής ΓΣ 2008)

Η ΟΛΜΕ συμμετέχει  στις Γενικές Συνελεύσεις και τα Συνέδρια αυτών των  οργανώσεων με τους αντιπροσώπους που προβλέπονται με βάση τα μέλη που δηλώνουμε. Συμμετέχουμε, επίσης, σε σεμινάρια, συνέδρια και ημερίδες της ETUCE και της EI, όταν το θέμα τους αφορά το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών (μισθοί, συνθήκες εργασίας, συνταξιοδοτικά, υγιεινή και ασφάλεια εργασίας κ.λπ.), ζητήματα εκπαίδευσης, κυρίως της δευτεροβάθμιας, δικαιωμάτων και γενικότερα σε θέματα που έχει αναπτύξει δράση η ΟΛΜΕ και το ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ (π.χ. αντιρατσιστική εκπαίδευση, ισότητα φύλων κ.λπ.).
            Από την εμπειρία μας, λόγω της πολύχρονης  συμμετοχή μας στα όργανα και τις διαδικασίες της ETUCE και της EI, διαπιστώνουμε τα εξής:
  • Στην ΕTUCE επικρατούν περισσότερο συντηρητικές-διαχειριστικές αντιλήψεις. Η ETUCE, ειδικότερα, αποδέχεται το ρόλο της ως «θεσμικού συνομιλητή» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στηρίζει την εξελισσόμενη διαδικασία της Λισσαβώνας και της Μπολώνια. Αποδέχεται βέβαια, μάλλον σε διακηρυκτικό επίπεδο, πως η εκπαίδευση είναι δημόσιο αγαθό και αναφέρεται στην ανάγκη αύξησης της κρατικής χρηματοδότησης της εκπαίδευσης και στην οικονομική, επαγγελματική και επιστημονική στήριξη των εκπαιδευτικών ως απαραίτητους  όρους για τη βελτίωση της δημόσιας εκπαίδευσης. Συμμετέχει σε κινητοποιήσεις που οργανώνονται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από την Συνομοσπονδία των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (CES).
  • Διαπιστώνουμε, επίσης, από τη συμμετοχή μας στα όργανα της ΕTUCE πως υπάρχει σοβαρό δημοκρατικό έλλειμμα  σε ό,τι αφορά στις διαδικασίες διαμόρφωσης και λήψης  των αποφάσεων Οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται από το προεδρείο-γραφείο της οργάνωσης και όχι από την Εκτελεστική της Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν όλες οι χώρες, ή από συνέδρια και γενικές συνελεύσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως η Εκτελεστική Επιτροπή συνεδριάζει μόνο δύο φορές το χρόνο και τις περισσότερες φορές βρίσκεται μπροστά σε τετελεσμένα και προσυμφωνημένα κείμενα και θέσεις, για την αλλαγή των οποίων οι δυνατότητες είναι πολύ περιορισμένες. 
  • Η Ε.Ι. εκτιμάμε πως βλέπει πιο «ανοικτά» τα θέματα. Μη έχοντας άμεση εμπλοκή με τις διαδικασίες της Ε.Ε. αντιμετωπίζει περισσότερο κριτικά  τις εκπαιδευτικές πολιτικές που ασκούνται. Χαρακτηριστική είναι η κριτική στάση της στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και στα πορίσματα του διαγωνισμού της PISA, η συμμετοχή της οργάνωσης στις διαδικασίες του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ αλλά και τα ψηφίσματα συμπαράστασης στις κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών  σε διάφορες χώρες του κόσμου.
            Αποτελεί κοινή παραδοχή, ότι είναι αναγκαίο να αξιοποιούμε τις διεθνείς οργανώσεις και για την έμπρακτη εκδήλωση της αλληλεγγύης σε περιόδους κινητοποιήσεων και για άσκηση διεθνούς πίεσης προς την εκάστοτε κυβέρνηση. Στην κατεύθυνση αυτή:
  • Είναι απαραίτητο να εργαστούμε για να δημιουργηθούν οι όροι ουσιαστικότερης παρέμβασής μας στο επίπεδο αυτών των συνομοσπονδιών, σε ό,τι αφορά θέσεις αλλά και δράσεις. Αυτό προϋποθέτει τη δική μας προσπάθεια για τη συνεννόηση με εκείνα τα συνδικάτα-μέλη της ETUCE και της E.I. με τα οποία οι θέσεις και οι προτάσεις μας συγκλίνουν. 
  • Επίσης, με την ευκαιρία αλλαγών που θα γίνουν στο καταστατικό της ΕTUCE και της Ε.Ι. (Πανευρωπαϊκή Δομή), η δική μας παρέμβαση πρέπει να γίνει στην κατεύθυνση ουσιαστικού εκδημοκρατισμού του, κυρίως σε ό,τι αφορά τη λήψη αποφάσεων στα υπερεθνικά αυτά όργανα και την κατοχύρωση πιο ουσιαστικού ρόλου στις εθνικές ομοσπονδίες.

Η Διεθνής Συνομοσπονδία WFTU-FISE (World Federation of Teachers’ Unions)

Η άλλη παγκόσμια εκπαιδευτική συνομοσπονδία, η WFTU-FISE, που στο παρελθόν συσπείρωνε τα συνδικάτα των σοσιαλιστικών χωρών και αυτών των τρίτου κόσμου, σήμερα αντικειμενικά έχει περιοριστεί σε εκπροσώπηση ορισμένων (κυρίως ασιατικών)  συνδικάτων εκπαίδευσης και έχει έδρα την Ινδία.
Παρ’ όλα αυτά, η ΟΛΜΕ παρακολουθεί τις εξελίξεις και τις θέσεις της WFTU-FISE μέσα από το περιοδικό και τα λοιπά δημοσιεύματά της, και προσπαθεί να συμμετέχει, όταν είναι δυνατό, στα συνέδριά της.







2. Συμμετοχή σε ΔΙΕΘΝΗ ΦΟΡΑ

    α. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό  Φόρουμ (ΕΚΦ) – Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εκπαίδευσης του ΕΚΦ
Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ (ΕΚΦ) αποτελεί έναν ανοικτό χώρο όπου ομάδες της κοινωνίας πολιτών καθώς και κινήματα εναντίον του ιμπεριαλισμού και της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης αγωνίζονται για τη δημιουργία μιας κοινωνίας δικαιοσύνης, ισότητας και ελευθερίας με κέντρο τον άνθρωπο. Συγκεντρώνονται για να συζητήσουν ιδέες με δημοκρατικό τρόπο, να διαμορφώσουν προτάσεις, να μοιραστούν τις εμπειρίες τους ελεύθερα και να δημιουργήσουν δίκτυα με σκοπό να προβούν σε αποτελεσματικές ενέργειες και παρεμβάσεις, υπέρ των σκοπών τους.
Η ΟΛΜΕ συμμετείχε με εκπροσώπους της από το ξεκίνημα των διαδικασιών του ΕΚΦ. Με εξαίρεση το 2ο ΕΚΦ, που έγινε στο Παρίσι, συμμετείχε στα υπόλοιπα, στο 1ο στη Φλωρεντία στο 3ο στο Λονδίνο, στο 4ο στην Αθήνα, στο 5ο στο Μάλμοε και στο 6ο στην Κωνσταντινούπολη. Επίσης, εκπρόσωποι της ΟΛΜΕ συμμετείχαν στη μεγαλειώδη διαδήλωση στη Γένοβα. Παλαιότερα εκπρόσωποί μας συμμετείχαν και στις Ευρωδιαδηλώσεις.
            Μετά το 3ο ΕΚΦ  η ΟΛΜΕ, μαζί με άλλες εκπαιδευτικές οργανώσεις και κοινωνικά κινήματα  από διάφορες χώρες της Ευρώπης, συνέβαλε στη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εκπαίδευσης, που λειτουργεί στο πλαίσιο του ΕΚΦ, αλλά και αυτόνομα. Σε αυτό συμμετέχουν συνδικάτα εκπαιδευτικών, ενώσεις φοιτητών, πολιτικές ή ιδεολογικές συλλογικότητες που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση, οργανώσεις νεολαίας, κινήματα γονέων, κοινωνικά κινήματα και δίκτυα και μεμονωμένα άτομα.
Το Δίκτυο εξέδωσε 2 διακηρύξεις για την εκπαίδευση και οργάνωσε επίσης 2 πανευρωπαϊκές εβδομάδες δράσης για την εκπαίδευση. Πολύ σημαντική ήταν η δράση του αλλά και η παρουσία του στις εργασίες του 4ου ΕΚΦ, στην Αθήνα, το Μάη του 2006. Οργανώνει σεμινάρια-συζητήσεις και γενικές συνελεύσεις για την εκπαίδευσης σε κάθε φόρουμ. Εξέδωσε ένα πολύ σημαντικό ντοκουμέντο με περιεχόμενο τα προβλήματα της εκπαίδευσης σε χώρες της Ευρώπης.

β. Μεσογειακό Δίκτυο Εκπαιδευτικών Οργανώσεων
Η διαχειριστική αντίληψη που, κατά το μάλλον ή ήττον, χαρακτηρίζει πολλές διεθνείς οργανώσεις και η ανάγκη  να αναπτύξουμε πρωτοβουλίες για τη  στήριξη της δημόσιας εκπαίδευσης απέναντι στις ισχυρές επιθέσεις ιδιωτικοποίησής της που  δέχεται σε πανευρωπαϊκό και διεθνές, ευρύτερα, επίπεδο μας ώθησαν  να διερευνήσουμε τη δυνατότητα δημιουργίας ενός ριζοσπαστικού πόλου εκπαιδευτικών συνδικάτων. Ενός πόλου που θα παρεμβαίνει, εντός και εκτός των υπερεθνικών συνομοσπονδιών, με κοινές πρωτοβουλίες. Έτσι, από αναζητήσεις και συζητήσεις χρόνων ανάμεσα σε εκπροσώπους συνδικάτων που είχαν παρόμοιους προβληματισμούς και πολιτικές ευαισθησίες προέκυψε η πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Μεσογειακού Δικτύου Εκπαιδευτικών Οργανώσεων.
Τα μεσογειακά συνδικάτα των εκπαιδευτικών συναντήθηκαν 4 φορές (Κύπρο, Μάλτα, Ισπανία και Ελλάδα) και όπως φέρεται στην πρώτη κοινή τους διακήρυξη, για να υπογραμμίσουν «την ανάγκη για συζήτηση και συνεργασία μεταξύ των συνδικάτων και των εκπαιδευτικών της περιοχής, προκειμένου να διακηρυχθεί πάλι ο ρόλος τους για την υπεράσπιση της εκπαίδευσης ως δημόσιου αγαθού, ελεύθερου για όλους χωρίς οποιαδήποτε διάκριση, ενάντια σε εκείνες τις πολιτικές που διευρύνουν τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες στις σημερινές κοινωνίες». Τα Συνδικάτα διακήρυξαν για μια ακόμη φορά την ανάγκη για υψηλότερες δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση και για μια καλύτερη θέση του εκπαιδευτικού, που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των αξιοπρεπών μισθών και συντάξεων και με σταθερή και μόνιμη εργασία.
Μέχρι στιγμής συμμετέχουν στο μεσογειακό δίκτυο συνδικάτα από την Αίγυπτο (GTU/ESR),  το Λίβανο (TSL και  LPESP), τη Μάλτα (MUT), την Κύπρο (ΟΕΛΜΕΚ – ΟΛΤΕΚ – ΠΟΕΔ – KTOS - KTEOS), τη Σερβία (TUS),  την Ιταλία (FCL/CGIL), τη Γαλλία  (SNES/FSU), την Ισπανία (STES-I  και  FECCOO), την Ελλάδα (ΟΛΜΕ και ΔΟΕ), και το Μαρόκο.
Θεωρούμε πολύ σημαντική αυτή την πρωτοβουλία, γιατί ανοίγει ακόμη ένα διεθνές παράθυρο συνεργασίας, αλλά και γιατί τα εκπαιδευτικά συνδικάτα στη Νότια Ευρώπη και στη  Μεσόγειο είναι πιο ριζοσπαστικά από αυτά της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Είναι εφικτό, λοιπόν, με την αναζήτηση μέσα από το Μεσογειακό Δίκτυο κοινών σκοπών και στόχων, να αναπτύξουμε κοινές δράσεις και αντιστάσεις στις  επιθέσεις που δέχεται η δημόσια εκπαίδευση αλλά και ο κλάδος των εκπαιδευτικών.

3. ΟΙ ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Στις Ευρωπαϊκές χώρες η δομή των συνδικάτων της εκπαίδευσης ποικίλει. Σε αρκετές χώρες όπως στις χώρες του νότου (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία κλπ) οι ομοσπονδίες ήταν παραταξιακές, εκφράζουν δηλαδή πολιτικά ρεύματα (δεξιά, αριστερά, σοσιαλδημοκρατία) ή ακόμα και με θρησκευτικό χαρακτήρα (μουσουλμανικά ή χριστιανικά) με παραλλαγές τόσο στη δημιουργία τους όσο και στη λειτουργία τους.
Στη βόρεια Ευρώπη (Σκαδιναυβικές χώρες αλλά και στη Γερμανία και σε αρκετές πρώην σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης) υπάρχει βασικά μια ενιαία ομοσπονδία εκπαιδευτικών που εκφράζει τον κύριο όγκο των εκπαιδευτικών (και αυτό με μικρές παραλλαγές).
Χαρακτηριστικό των ομοσπονδιών στις περισσότερες χώρες είναι ότι έχουν μέλη  εκπαιδευτικούς και από τις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια). Τέτοιες είναι οι ομοσπονδίες στη Ιταλία, την Ισπανία, την Τουρκία, τη Φιλανδία, την Αγγλία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης.
Σε μερικές χώρες στις ομοσπονδίες εκπαίδευσης συμμετέχει και όλο το προσωπικό που εργάζεται στα σχολεία και τα πανεπιστήμια (βοηθητικό, επιστημονικό, τεχνικό κ.λπ.) όπως στην Ιταλία, την Εσθονία, τη Σερβία κ.ά.
Χαρακτηριστικό επίσης των τελευταίων χρόνων είναι ότι σε πολλές χώρες που οι  ομοσπονδίες εκπαιδευτικών έχουν δημιουργηθεί με παραταξιακό χαρακτήρα, σήμερα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις, λόγω και των μεγάλων εργασιακών προβλημάτων που έχουν προκύψει από την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών,  της κοινής συμπόρευσης, της δημιουργίας κοινών πλαισίων δράσης και κοινών κινητοποιήσεων (Γαλλία, Πορτογαλία κ.λπ.)
Κινδυνεύοντας να είναι κανείς ισοπεδωτικός θα μπορούσε να διακρίνει μια πιο ριζοσπαστική ιδεολογική «γραμμή» αλλά και μια  πιο πολιτικοποιημένη τοποθέτηση των συνδικάτων του Ευρωπαϊκού Νότου από αυτά της Βόρεια και Κεντρικής Ευρώπης. Είναι χαρακτηριστικό πως αυτά συμμετέχουν περισσότερο και στα ευρύτερα κοινωνικά κινήματα της Ευρώπης. Βέβαια στις σημερινές συνθήκες παγκοσμιοποίησης και μετά την υλοποίηση των πολιτικών της Λισσαβώνα και της Μπολώνια, που είχαν και έχουν δραματικές επιπτώσεις στην εκπαίδευση σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι εκτιμήσεις των ομοσπονδιών αλλάζουν και φαίνεται να συγκλίνουν σε ορισμένες διαπιστώσεις. Έτσι τα θέματα της ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης και της επίθεσης στα εργασιακά δικαιώματα αναδεικνύονται σήμερα ως σημαντικά προβλήματα που   έχουν να παλέψουν τα συνδικάτα.
Τέλος και στις μορφές πάλης βλέπουμε μια ποιο συχνή χρήση των απεργιακών μορφών στη νότια Ευρώπη, παρά στη Βόρεια. Στην Αγγλία για παράδειγμα έγινε μετά από πάρα πολλά χρόνια 24ωρη απεργία. Ενώ στη Γαλλία, την Ιταλία και στην Ελλάδα είναι συνηθισμένη μορφή πάλης. Οι κινητοποιήσεις και οι διαμαρτυρίες παίρνουν διάφορες μορφές. Καμπάνιες για εκπαιδευτικά θέματα, συλλογική οργάνωση ατομικών διαμαρτυριών, πολύχρωμες διαδηλώσεις, μαύρα περιβραχιόνια όταν επισκέπτεται υπουργός ένα σχολείο, αλλά και απεργίες με διάρκεια ένταση και συμμετοχή.
Η ΟΛΜΕ τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει μια πολύ σημαντική συνεργασία με αρκετές από τις εκπαιδευτικές ομοσπονδίες των χωρών της Ευρώπης όπως της Γαλλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας, Τουρκίας, Σερβίας, Γερμανίας, Κύπρου, Μάλτας, Εσθονίας κ.ά.
 Αθήνα 11-3-11
 Υ.Γ. το κείμενο είναι συμβολή στο 9ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο της ΟΛΜΕ και βασίστηκε στη δράση της ΟΛΜΕ, σε κείμενα αποφάσεων ΓΣ, σε εκθέσεις από αποστολές της ΟΛΜΕ και στην εμπειρία που αποκτήθηκε στον τομέα των διεθνών σχέσεων της ομοσποσνδίας τα τελευταία χρόνια.